Opinie i stanowiska

Gorzów Wlkp. 23.09.2015 r.

Szanowna Pani

Elżbieta Anna Polak

Marszałek Województwa Lubuskiego

W N I O S E K

o powołanie Wojewódzkiej Rady Dialogu Społecznego

   Zgodnie z art. 41. Ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego zwracamy się z wnioskiem o powołanie w województwie lubuskim Wojewódzkiej Rady Dialogu Społecznego.

            Ustawa, o której mowa, weszła w życie 11 września 2015 r. Zgodnie z jej zapisami (art. 41, ust. 2) o utworzeniu WRDS postanawia marszałek na wspólny wniosek organizacji związkowej oraz organizacji pracodawców, posiadających swoje reprezentacje ogólnokrajowe. Zarówno Zarząd Regionu NSZZ „Solidarność” w Gorzowie Wlkp. (będący reprezentantem Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” na poziomie wojewódzkim), jak i Lubuska Organizacja Pracodawców (będąca reprezentantem Pracodawców RP na szczeblu województwa lubuskiego) mają pełne prawo do złożenia niniejszego wniosku.

            Z uwagi na pilną konieczność formalnego wznowienia i faktycznego wzmocnienia dialogu społecznego na poziomie województwa lubuskiego uważamy, że szybka realizacja naszego wspólnego wniosku leży w interesie lokalnej społeczności. Zadania stojące przed WRDS mają duże znaczenie dla rozwoju regionu, a także zachowania w nim spokoju społecznego. Pełne funkcjonowanie WRDS wymaga jednak przygotowania organizacyjnego, który to obowiązek spoczywa na samorządzie terytorialnym szczebla wojewódzkiego. Liczymy, że nasz wniosek zainicjuje takie intensywne działania także w województwie lubuskim i deklarujemy aktywne uczestnictwo naszych organizacji w pracach Wojewódzkiej Rady Dialogu Społecznego, jak i na etapie tworzenia WRDS.

                                                                                              Z poważaniem

 

Przewodniczący Zarządu Regionu                                      Przewodniczący Zarządu

NSZZ „Solidarność” w Gorzowie Wlkp.                             Lubuskiej Organizacji Pracodawców w Gorzowie Wlkp.

Jarosław Porwich                                                                     Krzysztof Częstochowski

********************************************************************************************************

Stanowisko w sprawie powołania grupy roboczej

„Gospodarka i innowacje” KM RPO – Lubuskie 2020

Popieram pomysł powołania stałej grupy roboczej „Gospodarka i innowacje”, działającej w ramach Komitetu Monitorującego Regionalny Program Operacyjny – Lubuskie 2020. Jako przedstawiciel Rady Pracodawców RP i Przewodniczący Zarządu Lubuskiej Organizacji Pracodawców w Gorzowie Wlkp. zdecydowanie jednak prostuję przeciw pominięciu w składzie tej grupy roboczej przedstawiciela tej organizacji. Tym bardziej, że w proponowanym składzie znalazło się dwóch przedstawicieli Organizacji Pracodawców Ziemi Lubuskiej (jako reprezentanci Lewiatana i OPZL), a nie znalazło się miejsce dla żadnego reprezentanta pracodawców i przedsiębiorców z północnej części województwa lubuskiego. Nie uwzględniono nie tylko przedstawiciela Pracodawców RP (LOP), ale także Zachodniej Izby Przemysłowo-Handlowej czy np. Lubuskiego Sejmiku Gospodarczego, choć są to organizacje reprezentowane w Komitecie Monitorującym RPO.

Zgłaszam w skład grupy roboczej „Gospodarka i innowacje” Pana Ryszarda Barańskiego, a w razie jego nieobecności Krzysztofa Częstochowskiego.

Jeśli nadal obowiązuje zasada zrównoważonego rozwoju województwa, wyrażam nadzieję na uwzględnienie niniejszego stanowiska.

Krzysztof Częstochowski

Członek Komitetu Monitorującego

Gorzów, 15 września 2015 r.

******************************************************************

POROZUMIENIE  PRACODAWCÓW, ZWIĄZKÓW ZAWODOWYCH I RZĄDU W SPRAWIE DIALOGU SPOŁECZNEGO

30 MARCA 2015

Szefowie organizacji pracodawców, związków zawodowych oraz Minister Pracy i Polityki Społecznej 22 marca br. doszli do porozumienia i uzgodnili projekt nowej ustawy o dialogu społecznym. Mamy nadzieje, że zostanie ona uchwalona jeszcze w pierwszej połowie roku i w ten sposób rozpocznie działalność Rada Dialogu Społecznego.

Partnerzy społeczni uzgodnili zasady funkcjonowania dialogu społecznego na szczeblu centralnym i regionalnym. W miejsce Trójstronnej Komisji ds. Społeczno-Gospodarczych, powstanie Rada Dialogu Społecznego. Najważniejszą sprawą jest poszerzenie kompetencji Rady Dialogu Społecznego, a szczególnie partnerów społecznych. Oprócz projektu ustawy wypracowano również projekt regulaminu Rady.

Wszystkie organizacje pracodawców, związków zawodowych i strona rządowa zobowiązały się do niezwłocznego podjęcia rozmów na temat kompetencji, które dotychczas przysługiwały Trójstronnej Komisji, a wynikały z innych ustaw, np. regulujących wysokość płacy minimalnej, waloryzację emerytur i rent oraz warunki udzielania pomocy społecznej.

 

 ***********************************************************************

UMOWY TERMINOWE

30 MARCA 2015

Maksymalny czas trwania umów terminowych – wraz z trzymiesięcznym okresem próbnym, po zsumowaniu nie może przekroczyć 36 miesięcy, zrównane mają też być okresy wypowiedzenia – to najważniejsze zmiany w kodeksie pracy zaakceptowane przez Stały Komitet Rady Ministrów.

My pracodawcy uważamy, że maksymalny czas trwania zatrudnienia na podstawie umów o pracę na czas określony powinien wynosić 48 miesięcy, a umowy na okres próbny powinny być wydłużone do 6 miesięcy.

W projekcie zmian w kodeksie pracy przygotowanym przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej zawarto także nowe zasady wypowiadania umów. Gdy staż pracy w danej firmie wynosi do 6 miesięcy, to okres wypowiedzenia wynosi 2 tygodnie. Gdy staż pracy wynosi od 6 miesięcy do 3 lat – okres wypowiedzenia miesiąc, a gdy staż przekracza 3 lata to kres wypowiedzenia wynosiłby 3 miesiące.

– Naszym zdaniem maksymalny czas trwania zatrudnienia na podstawie umów o pracę na czas określony powinien wynosić 48 miesięcy, a umowy na okres próbny powinny być wydłużone do 6 miesięcy, co wynika z coraz wyższych wymagań stawianych pracownikom i coraz droższych naszpikowanych nowoczesną technologią stanowisk pracy. Jednocześnie postulujemy sformułowanie katalogu wyjątków od tej zasady dotyczących np. umów na czas określony wykonywanych w związku z realizacją danego projektu.

Akceptujemy pomysł zróżnicowania okresów wypowiedzenia przy umowach na czas określony. Długość okresu wypowiedzenia powinna być uzależniona od stażu pracy. Okresy wypowiedzenia umów na czas określony powinny być zbliżone do okresów wypowiedzenia przy umowach na czas nieokreślony.

Propozycja nasza różni się jednak od tej przedstawionej przez resort pracy i polityki społecznej. W odniesieniu do długości okresów wypowiedzenia umów na czas określony proponujemy :

– 2 tygodnie – jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 12 miesięcy,

– 1 miesiąc – jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 12 miesięcy,

– 2 miesiące – jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 36 miesięcy.

 

 

POSŁOWIE ZA ZAOSTRZENIEM EGZEKUCJI KOMORNICZYCH

24 LUTEGO 2015

20 lutego br. Sejm RP znowelizował ustawę o komornikach sądowych i egzekucji. Pracodawcy Lubuscy obawiają się, że liczba bulwersujących opinię publiczną postepowań komorniczych wzrośnie.

Nowelizacja wprowadza ograniczenie liczby spraw z wyboru, które komornik będzie mógł w ciągu roku przyjąć. Jeżeli komornik będzie chciał przyjąć w ciągu roku 10 000 spraw, to będzie musiał wykazać się 35 proc. skutecznością egzekucji. Tak wysoki, wręcz nie realny do osiągnięcia wskaźnik skuteczności ( przy średniej rocznej obecnie  wynoszącej 23 proc.), doprowadzi do zwiększenia bezwzględnie przeprowadzanych egzekucji.

Komornicy, którzy nie są opłacani przez państwo, lecz utrzymują się z określonego przez prawo procentu tego co wyegzekwują, będą dążyli do zwiększenia liczby prowadzonych spraw ( 10 000 ) a cena za to będzie bezwzględna walka o 35 proc. skuteczności.

Pracodawcy negatywnie oceniają uchwalone przez Sejm zmiany w ustawie o komornikach sądowych i egzekucji. Na wprowadzonych zmianach stracą niestety wszyscy. Dłużnicy będą narażeni na większą bezwzględność w czasie egzekucji (podobnie jak w przypadku szeroko komentowanego w mediach traktora), wierzyciele ograniczą liczbę spraw kierowanych do egzekucji wybierając działania polubowne. W rezultacie mniej wniosków egzekucyjnych dostaną komornicy a Skarb Państwa otrzyma mniejsze wpływy (mniej egzekucji to mniej zapytań komorniczych do ZUS i urzędów skarbowych, za co pobierane są opłaty ).

Szczególnie jest przykre to, że krytyczne opinie organizacji biznesowych, pracodawców, prawników konstytucjonalistów wobec projektu odnoszące się kompleksowo do wszystkich kwestii zostały zupełnie zignorowane.

Mamy nadzieje, że Senat przyjrzy się wnikliwie uchwalonym zmianom i wprowadzi do ustawy stosowne korekty.

 

 

PROJEKT O ZMIANIE USTAWY O PAŃSTWOWEJ INSPEKCJI PRACY

23 LUTEGO 2015

Nie jest wskazane rozszerzanie zadań Państwowej Inspekcji Pracy o kontrole prowadzonego przez pracodawcę wykazu stanowisk pracy w szczególnych warunkach bądź o szczególnym charakterze – uważają pracodawcy.

W związku z propozycjami zmiany ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy Lubuscy Pracodawcy  opowiadają się za utrzymaniem dotychczasowego stanu prawnego w proponowanym projekcie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy oraz ustawy o emeryturach pomostowych.

Państwowa Inspekcja Pracy nie jest właściwa do rozstrzygania spraw dotyczących wykazywania, czy konkretne stanowisko pracy spełnia wymogi przewidziane w ustawie o emeryturach pomostowych. W sytuacji spornej właściwym do sporządzenia takiej kwalifikacji jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych, a następnie sąd powszechny.

To pracodawca określa wykaz stanowisk pracy, na których w jego firmie wykonywane sa prace w szczególnych warunkach bądź o szczególnym charakterze. Zaliczenie faktycznie istniejących stanowisk do wykazu nie jest objęte kontrolą Państwowej Inspekcji Pracy. Natomiast w razie nieumieszczenia w ewidencji pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, za których przewidziany jest obowiązek opłacania składek na Fundusz Emerytur Pomostowych, pracownikom przysługuje skarga do Państwowej Inspekcji Pracy.

Kompetencja organów Państwowej Inspekcji Pracy do wydania nakazu powinna ograniczać się do spraw, w których nie jest sporna kwalifikacja pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.

 

PROJEKT ZMIANY USTAWY O PLANOWANIU I ZAGOSPODAROWANIU PRZESTRZENNYM ORAZ PRAWA BUDOWLANEGO

23 LUTEGO 2015

18 marca br. podkomisja sejmowa zajmie się zmianami w projekcie ustawy o planowaniu zagospodarowania przestrzennego oraz prawie budowlanym. Zdaniem pracodawców proponowane zmiany idą w dobrym kierunku. Wszystkie instalacje OZE mają być lokalizowane w oparciu o miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Są jednak propozycje przepisów, które budzą kontrowersje np. dotyczące przeniesienia ciężaru roszczeń odszkodowawczych na inwestora.

Bardzo słusznie projektodawca proponuje umożliwienie jednoczesnych prac nad zmianami studium i miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego przy zachowaniu rozdzielności wyłożenia tych dokumentów do konsultacji. Takie rozwiązanie może przyczynić się do przyspieszenia prac planistycznych w gminach i zapewnienia spójności tych dokumentów.

Projekt nowelizacji zawiera również kilka nowych rozwiązań budzących kontrowersje m.in.:

– zapisy, które spowodują, że studium uwarunkowań będzie mieć bardzo zbliżony zakres podmiotowy z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego ( w studium miałaby być określona np. moc planowanych urządzeń, czy tez przedstawiona prognoza oddziaływania na środowisko ).

– wprowadzenie obowiązku uwzględniania w miejscowym planie zagospodarowania strefy wszelkich oddziaływań planowanego przedsięwzięcia. Taki obowiązek miałby wyłącznie dotyczyć inwestycji w energetykę odnawialną powyżej 40 kW. Tymczasem, gdyby uznać jego zasadność, to nasuwa się pytanie czy nie powinien dotyczyć w równym stopniu wszystkich rodzajów przedsięwzięć inwestycyjnych, których oddziaływania nie zamykają się w fizycznych granicach samej inwestycji, np. kopalnie odkrywkowe piasku i żwiru, kredy jeziornej, które nie zamykają się fizycznie w granicach działki objętej inwestycją, a mogą powodować odwodnienie, spadek poziomu wód gruntowych, czy przedsięwzięcia powodujące wydzielanie się odoru, które nie zamykają się w granicach działki, np. fermy norek,

– przeniesienie ciężaru roszczeń odszkodowawczych wynikających ze zmian dokumentów planistycznych na wnioskodawcę (czytaj inwestora), chociaż dokumenty uchwalane są wyłącznie przez samorządy gminne. Ten zapis, zgodnie z projektem ma dotyczyć wyłącznie inwestycji w źródła energii odnawialnej.

 

 

W RADZIE DS. UNIKANIA OPODATKOWANIA POWINIEN ZNALEŹĆ SIĘ PRZEDSTAWICIEL PRZEDSIĘBIORCÓW

05 LUTEGO 2015

Komitet Stały Rady Ministrów zdecydował, że w Radzie ds. Unikania Opodatkowania nie będzie zasiadał przedstawiciel organizacji zrzeszającej przedsiębiorców lub pracodawców. Decyzja ta jest o tyle niezrozumiała, że zadaniem rady ma być analizowanie transakcji gospodarczych, w których zawieraniu największe doświadczenie mają właśnie przedsiębiorcy. Rada wydawać będzie pisemne opinie o zasadności zastosowania klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania na wniosek złożony przez stronę postępowania, organ podatkowy pierwszej instancji lub organ odwoławczy.

Rada składająca się z 4 sędziów w stanie spoczynku, 6 reprezentantów szkół wyższych, przedstawiciela wskazanego przez Rzecznika Spraw Obywatelskich oraz członka Krajowej Izby Doradców Podatkowych gwarantować ma najwyższy poziom profesjonalizmu i niezależności od organów podatkowych.

Nic nie ujmując autorytetowi osób, które zostaną do niej powołane, trzeba zwrócić uwagę na fakt, że zdecydowana większość z tych osób, nie ma doświadczeń w prowadzeniu biznesu i zawieraniu transakcji gospodarczych. Rada ma być organem oceniającym najbardziej skomplikowane transakcje gospodarcze, z których oceną problem mogą mieć urzędnicy.

Osoby, które nie uczestniczą na bieżąco w prowadzeniu działalności gospodarczej, nie dają gwarancji prawidłowej oceny typowości i adekwatności analizowanych przez Radę transakcji. Może to ograniczyć polskich przedsiębiorców w podążaniu za światowymi trendami, bowiem nowoczesne, nierzadko skomplikowane transakcje będą oceniane bez uwzględniania aktualnych trendów międzynarodowych, co znajdzie swoje przełożenie na osłabienie możliwości naszych przedsiębiorców podjęcia  walki konkurencyjnej na rynku międzynarodowym.

 

ZAMIAST DEREGULACJI, WIĘCEJ BIUROKRACJI

05 LUTEGO 2015

Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji w sprawie trybu i sposobu realizacji zadań w celu zapewnienia przestrzegania ustawy o ochronie danych osobowych osłabia jej deregulacyjny charakter.

Nowe obowiązki dokumentacyjne i nadmierny formalizm są sprzeczne z intencjami ustawodawcy.

W przypadku ustawy o ochronie danych osobowych głównym ułatwieniem, wprowadzonym ustawą deregulacyjną z myślą o przedsiębiorcach było zwolnienie z obowiązku rejestracji niektórych zbiorów danych osobowych dla Administratorów Danych Osobowych, którzy powołają i zgłoszą do Generalnego Inspektora Ochrony danych Osobowych Administratora Bezpieczeństwa Informacji (ABI). Jednocześnie rola i obowiązki ABI zostały doprecyzowane, a jego rola wzmocniona.

Projekt rozporządzenia miał zgodnie z delegacją ustawową ( art.36a ust.9) dookreślić tryb i sposób realizacji zadań przez ABI. Efekt finalny projektu rozporządzenia nie spełnia zamiaru z jakim dokonano deregulacyjnych zmian przepisów dotyczących ochrony danych osobowych. Rozszerzenie zakresu podmiotowego rozporządzenia oraz zbyt szczegółowa regulacja trybu zapewnienia przestrzegania przepisów o ochronie danych osobowych mogą spowodować, że projekt rozporządzenia nie tylko nie przyczyni się do zmniejszenia obciążeń administracyjnych, ale także nałoży na przedsiębiorców dodatkowe obowiązki podważając wysiłek zmian deregulacyjnych.

 

PRACODWCY CHCA OŻYWIENIA DIALOGU SPOŁECZNEGO

05 LUTEGO 2015

Przed kilkoma dniami Minister Pracy i Polityki Społecznej Władysław Kosiniak-Kamysz prowadził rozmowy z liderami central związkowych i organizacji pracodawców o przyszłości dialogu społecznego. Projekt ustawy o Radzie Dialogu Społecznego, która ma zastąpić Trójstronną Komisję przygotowany przez pracodawców i związkowców idzie w dobrym kierunku – wzmacnia obowiązek konsultowania projektów ustaw, strategii i programów.

W interesie rządu ale i gospodarki jest jak najszybsze powołanie Rady Dialogu Społecznego.

Projekt ustawy przygotowany przez pracodawców i związkowców wzmacnia pozycje partnerów społecznych wobec rządu oraz wymusza jego większe zaangażowanie w dialog. Wprowadza roczne sprawozdania z działalności Rady Dialogu Społecznego przedkładane rządowi, Sejmowi, Senatowi i Prezydentowi oraz zakłada rezygnacje z zasady, że jej przewodniczącym będzie przedstawiciel strony rządowej, co miało miejsce w Komisji Trójstronnej.

Skuteczność działania Rady będzie zależała od efektywnego przywództwa, dlatego powinna nastąpić profesjonalizacja jej prac polegająca na zaangażowaniu fachowców do przewodniczenia poszczególnym zespołom problemowym. Projekt przewiduje też wprowadzenie głosowania większościowego (2/3 w każdej ze stron społecznych) co powinno ułatwić podejmowanie decyzji.

 

 

WADLIWE OPODATKOWANIE UŻYTKOWANIA AUT SŁUŻBOWYCH

O8 GRUDNIA 2014

Przepisy uchwalone przez Sejm, a dotyczące opodatkowania użytkowania aut służbowych do celów prywatnych są wadliwe, gdyż obejmują wyłącznie świadczenia nieodpłatne. Pominięto sytuację, w której pracownik może użytkować również samochód służbowy odpłatnie lub częściowo odpłatnie. Zatem, w sytuacji pobierania odpłatności za udostępnienie samochodu służbowego do celów prywatnych pracownika wysokość świadczenia ustalona będzie według cen rynkowych. Oznacza to, że regulacja nie jest pełna i różnicuje podmioty w zależności od sposobu udostępniania samochodu służbowego do celów prywatnych, co  oczywiście nie było celem ustawodawcy.

Odesłanie w nowych przepisach do przypadków, w których samochód jest udostępniany nieodpłatnie spowoduje konieczność szacowania przychodu wg cen rynkowych świadczeń częściowo odpłatnych. W konsekwencji wszyscy pracodawcy, którzy odpłatnie udostępniają samochody dalej będą narażeni na spory co do wysokości świadczenia.

W celu wyeliminowania niniejszego problemu, niezbędne jest określenie, że w przypadku świadczenia odpłatnego lub częściowo odpłatnego z tytułu użytkowania samochodu służbowego do celów prywatnych, pomniejsza się wartość świadczenia o wysokość odpłatności ponoszonej przez pracownika. Brak doprecyzowania, w znacznej mierze zniweczy pozytywny skutek tej regulacji, gdyż utrzyma  obecny, niekorzystny stan prawny.

Wprowadzenie mechanizmu zryczałtowanego opodatkowania nieodpłatnego świadczenia przysługującego pracownikowi z tytułu wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych jest rozwiązaniem oczekiwanym przez pracodawców. Nie ze względu na korzyści podatkowe, gdyż de facto ryczałt wprowadza a nie likwiduje opodatkowanie. Pracodawcy zyskają pewność prawa, która uchroni ich przed sporami z organami podatkowymi o sposób i wysokość  ustalania tych świadczeń.

 

POPIERAMY LIMIT ZATRUDNIENIA NA UMOWACH NA CZAS OKREŚLONY, ALE NIE AKCEPTUJEMY LIMITU 33 MIESIĘCY

18 LISTOPADA 2014

Lubuscy Pracodawcy popierają potrzebę wprowadzenia rozwiązań, które przyczynią się do stabilizacji zatrudnienia na podstawie umów terminowych. Przygotowany w tym zakresie przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej projekt uważamy za wyważony. Jednocześnie przyjmujemy z satysfakcją to, że nie zawiera on krytykowanej przez naszą organizację propozycji dotyczącej obowiązku uzasadniania wypowiedzenia umów na czas określony oraz ich konsultowania ze związkami zawodowymi.

Akceptujemy wprowadzenie ustawowego limitu zatrudnienia w oparciu o umowy na czas określony. Jednakże propozycja ograniczania do 33 miesięcy czasu trwania umów tego rodzaju jest sprzeczna z wcześniejszymi zapowiedziami Pana Ministra Pracy i Polityki Społecznej, który deklarował iż będzie to 36 miesięcy. Jednocześnie przypominamy, że postulowaliśmy, aby maksymalny czas wykonywania pracy na podstawie umów na czas określony wynosił 48 miesięcy. Ponadto, projekt przewiduje powiązanie limitu czasowego z krotnością umów na czas określony – strony będą mogły zawrzeć maksymalnie trzy umowy tego rodzaju.

W projekcie rządowym zabrakło jednak propozycji popieranej wcześniej przez pracodawców jak i związki zawodowe – dotyczącej wydłużenia do 6 miesięcy maksymalnego czasu trwania umów na okres próbny. Takie rozwiązanie miałoby na celu lepsze sprawdzenie pracowników, co jest szczególnie uzasadnione przy stanowiskach specjalistycznych.

Mamy również poważne zastrzeżenia co do wyeliminowania z Kodeksu pracy umów na zastępstwo oraz umów na czas wykonania określonej pracy. Zgodnie z projektem miałyby one funkcjonować na zasadzie wyjątku, jako umowy szczególne. Naszym zdaniem należy zachować dotychczasowe zasady dotyczące funkcjonowania umów na zastępstwo, a w odniesieniu do umów na czas wykonania określonej pracy wprowadzić możliwość ich rozwiązywania za 2-tygodniowym wypowiedzeniem.

 

NIEKORZYSTNE PROGNOZY DEMOGRAFICZNE DLA POLSKI

07 PAŹDZIERNIKA 2014

Prognoza demograficzna dla Polski na lata 2014 – 2050 przedstawiona przez GUS podczas Konferencji Rządowej Rady Ludnościowej nie napawa optymizmem. Zgodnie z jej wskazaniami liczba ludności Polski w 2050 r. wyniesie 34 mln. Już dziś mamy do czynienia z objawami niepokojących procesów demograficznych, które wpłyną na otoczenie prowadzenia biznesu w Polsce w najbliższych dekadach.

Polska gospodarka będzie musiała się zmierzyć nie tylko ze stopniowym spadkiem liczby ludności, lecz także z procesem starzenia się społeczeństwa. Czynniki te powodują, że na rynek pracy wchodzą coraz mniej liczne roczniki oraz zwiększa się udział osób starszych w grupie aktywnych zawodowo.

Procesy te zapewne narzucą nowe wymagania związane z zarządzaniem zasobami ludzkimi, kształceniem pracowników czy wyposażeniem stanowisk, a nawet całych zakładów pracy. Należy pamiętać, że wraz ze starzeniem się społeczeństwa będzie spadała mobilność i elastyczność zawodowa Polaków – osoba w wielu 25-30 lat postrzega zmianę miejsca pracy i zamieszkania zupełnie inaczej niż pracownik w wieku 50-60 lat. Z drugiej strony należy jednak brać pod uwagę fakt, że powstaną wówczas nowe rynki usług i produktów dla osób starszych. Istotne jest również to, że wg GUS depopulacja dotyczyć będzie prawie wyłącznie terenów miejskich – na wsi liczba ludności do 2050 r. będzie utrzymywała się na obecnym poziomie 15 mln.

Zdecydowanie niepokoi fakt, że największe ubytki nastąpią w grupie osób w wieku produkcyjnym. O ile w 2013 r. liczba mieszkańców w tej grupie przekraczała 24 mln, o tyle w 2050 r. będzie to już tylko 19 mln. O skali problemu świadczy fakt, że grupa wiekowa 18-44 lata skurczy się z 15 do 9 mln. Z kolei liczba Polaków w wieku poprodukcyjnym wzrośnie w tym okresie z 6,5 mln. do 10 mln. Wpłynie to m.in. na znaczące podniesienie współczynnika obciążenia demograficznego – dla wskaźnika liczonego jako stosunek ludności niepracującej do pracującej z 58 do 78,

Zmiany te w konsekwencji zwiększą obciążenie systemu emerytalnego. Także system opieki zdrowotnej czekają coraz poważniejsze wyzwania – już dziś powinniśmy przygotowywać się na długoterminowa efekty trwających niekorzystnych zjawisk demograficznych.

 

NOWELIZACJA DOTYCZĄCA OSKŁADKOWANIA Z DŁUŻSZYM VACATIO LEGIS

29 WRZEŚNIA 2014

Posłowie sejmowej podkomisji ds. rynku pracy przegłosowali poprawkę zgodnie z którą przepisy dotyczące oskładkowania wynagrodzeń członków rad nadzorczych miałyby obowiązywać od 1 stycznia 2015 r. a regulujące kwestie „ozusowania” umów zleceń – od 1 stycznia 2016 r.

Decyzja posłów dotycząca wydłużenia vacatio legis z 3 miesięcy do roku odzwierciedla potrzebę ograniczenia negatywnych skutków nowelizacji dla rynku pracy oraz dostosowania się do nowych przepisów przez przedsiębiorstwa realizujące zamówienia publiczne.

W trakcie prac legislacyjnych nad nowelizacją Lubuscy Pracodawcy wielokrotnie zwracali uwagę na jej niekorzystne skutki w postaci wzrostu pozapłacowych kosztów pracy. W celu uniknięcia kolejnych wydatków niektórzy przedsiębiorcy zdecydują się na redukcję zatrudnienia (co z kolei doprowadzi do wzrostu bezrobocia, w szczególności wśród osób młodych), czy przeniesienia działalności do szarej strefy. Aby ten czarny scenariusz się nie spełnił, konieczne jest zapewnienie w ustawie adekwatnego okresu vacatio legis.

Potrzebę wydłużenia okresu wejścia w życie tej nowelizacji popierają też konstytucjonaliści. Ich zdaniem, zbyt krótki (3-miesiące) czas vacatio legis narusza zasadę zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa. Projektowane zmiany są bowiem ściśle związane
z prawem zamówień publicznych. Tylko odpowiednio długi okres przejściowy pozwoli przedsiębiorcom, którzy mają zawarte kilkuletnie kontrakty, na przygotowanie się do nowych regulacji oraz złagodzenie skutków wzrostu obciążeń publicznoprawnych. Przedsiębiorcy do realizowania zawartych umów potrzebują bowiem stabilnego otoczenia prawnego.

Liczymy na to, że posłowie wysłuchają głosu środowisk biznesowych i poprą poprawkę przyjętą przez podkomisję. Muszą wziąć pod uwagę, że ich decyzja będzie miała swoje następstwa dla dziesiątek tysięcy firm oraz setek tysięcy osób, które w nich pracują.

 

WAŻNA DECYZJA MINISTERSTWA SPRAWIEDLIWOŚCI

23 WRZEŚNIA 2014

Ministerstwo Sprawiedliwości zaproponowało bardzo korzystną dla przedsiębiorców zmianę, dotyczącą kolejności zaspakajania wierzytelności z majątku upadłego.

W projekcie ustawy prawo restrukturyzacyjne projektodawca pozbawia Skarb Państwa przywileju pierwszeństwa i stawia go na równi z podmiotami prywatnymi w walce o zaspokojenie roszczeń z majątku upadłego przedsiębiorcy.

W obecnym stanie prawnym Skarb Państwa zaspokaja wierzytelności z tytułu zobowiązań podatkowych i części zobowiązań względem ZUS przed wierzycielami prywatnymi.
Z wejściem w życie nowej ustawy restrukturyzacyjnej, po zaspokojeniu m.in. należności pracowniczych, alimentacyjnych, rent czy kosztów postępowania upadłościowego, wierzyciele prywatni będą mogli dochodzić przysługujących im należności na równi ze Skarbem Państwa.

Nowa regulacja z pewnością ucieszy przedsiębiorców, ponieważ zwiększa ich szanse na odzyskanie choć części należności od swoich dłużników. Dotychczas nie było to wcale oczywiste. Nierzadko bowiem dochodziło do sytuacji w których, po zaspokojeniu wierzytelności Skarbu Państwa, dla wierzycieli prywatnych, niemających zabezpieczenia na majątku dłużnika, nie zostawało już nic z masy upadłościowej.

Projekt ustawy został przekazany pod głosowanie Sejmu RP.

 

PRACODAWCY POWINNI MIEĆ WIĘCEJ CZASU NA DOSTOSOWAIE SIĘ DO ZMIAN WPROWADZANYCH PRZEZ FISKUSA

18 SIERPNIA 2014

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt rozporządzenia w sprawie zwolnień
z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących na okres kolejnych dwóch lata 2015-2016, z utrzymaniem dotychczasowego kryterium wysokości obrotu na poziomie 20 tys. zł. dla podmiotów kontynuujących oraz rozpoczynających działalność gospodarczą.

Bez zmian nie pozostał jednak katalog zwolnień przedmiotowych oraz katalog czynności zwolnionych z obowiązku ewidencjonowania. W przypadku zwolnień przedmiotowych projekt zakłada likwidację zwolnienia, które uzależnione jest od liczby świadczonych usług
i liczby odbiorców tych usług, oraz tego ujętego w pozycji 43, które dotyczy przewozów rozkładowych pasażerskich.

Natomiast w odniesieniu do katalogu czynności MF proponuje wyłączenie z katalogu zwolnień m.in. usług naprawy pojazdów samochodowych, wymiany opon i kół, badań
i przeglądów technicznych pojazdów, usług lekarzy i stomatologów, a także usług prawnych
i doradztwa podatkowego, oraz gastronomicznych. Fryzjerskich i kosmetycznych. Po wejściu proponowanych zmian, do tych czynności nie będą miały zastosowania żadne tytuły zwolnieniowe.

Projekt zakłada również wprowadzenie nowego tytułu zwolnieniowego, mającego obejmować dostawy towarów i świadczenie usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym zaliczane są przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji. To zwolnienie przysługiwałoby podatnikowi pod warunkiem wystawienia faktury za każdą tego typu czynność.

Zmiany te ustawodawca uzasadnia obowiązkiem uszczelnienia systemu podatkowego oraz zapobieganiem procederowi zaniżania obrotu i unikania opodatkowania.

Lubuscy Pracodawcy popierają zmiany dotyczące zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących, które mogą ograniczyć „szarą strefę”. Nasze wątpliwości budzi wprowadzenie jedynie dwumesięcznego okresu przygotowawczego, który w ocenie naszego Związku powinien wynosić co najmniej 6 miesięcy.

Uzasadnione wydaje się również wydłużenie okresu dostosowawczego w tej samej propozycji, w stosunku do podmiotów, które po 31 grudnia 2014 r. rozpoczną dostawę towarów lub świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Pozwoli to na bardziej przystępne dla przedsiębiorcy przejście do nowego systemu ewidencjonowania.

OGRANICZENIE WYMOGÓW ZWIAZANYCH Z RACHUNKOWOŚCIĄ UŁATWI PROWADZENIE BIZNESU

20 MARCA 2014

Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o rachunkowości – Wejście w życie nowych przepisów ma ułatwić prowadzenie w Polsce biznesu, w szczególności w formie spółek kapitałowych lub osobowych.

Celem nowelizacji jest dostosowanie regulacji naszego prawa do prawa unijnego oraz uproszczenie sprawozdawczości finansowej dla małych przedsiębiorstw, objętych obowiązkiem prowadzenia ksiąg rachunkowych. Projekt zakłada, że mikro- i małe firmy będą musiały sporządzać jedynie znacząco skrócone sprawozdania finansowe. Nie będzie konieczne przygotowywanie informacji dodatkowej oraz sprawozdania z działalności a także stosowania wartości godziwej i skorygowanej ceny nabycia do wyceny aktywów i pasywów.

Dotychczasowe – stosunkowo restrykcyjne – wymogi związane z prowadzeniem pełnej księgowości skutecznie zniechęcały potencjalnych przedsiębiorców do korzystania z tej formy prawnej prowadzenia działalności gospodarczej. Prowadzenie ksiąg rachunkowych wiąże się ze znaczącym wydatkiem, który trzeba ponieść nawet w sytuacji, gdy firma nie osiąga jeszcze zysków, co znacząco podnosi ryzyko biznesowe. Ponadto, właściciel małej firmy nie zawsze potrzebuje szczegółowych informacji na temat sytuacji finansowej swojej spółki, bądź też może uzyskać dokładniejszy jej obraz niższym kosztem – wprowadzając system rachunkowości zarządczej.

Wydaje się więc, że warto jest wdrożyć tego rodzaju ułatwienia dla małych firm, tym bardziej, że sektor MŚP tworzy 2/3 PKB w naszym kraju oraz stanowi 99,8 proc. podmiotów gospodarczych. Zmiany te powinny wpłynąć pozytywnie również na sytuację na rynku pracy. Proponowane udogodnienia mają objąć również m.in. fundacje i stowarzyszenia nieprowadzące działalności gospodarczej, co może przyczynić się do zintensyfikowania rozwoju społeczeństwa obywatelskiego.

WRACA KLAUZULA PRZECIWKO UNIKANIU OPODATKOWANIA

19 LUTEGO 2014

Ministerstwo Finansów pod hasłem upraszczania przepisów prawa i zwiększania skuteczności działań przez organy podatkowe, po raz kolejny chce wprowadzić tzw. klauzule przeciwko unikaniu opodatkowania.

Dzisiaj, rząd ma się zająć założeniami do projektu ustawy Ordynacja podatkowa, które przewidują m.in. wprowadzenie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania. Celem zmian, jak wskazuje uzasadnienie jest „przeciwdziałanie praktykom agresywnego planowania podatkowego, powodującym unikanie opodatkowania”.

Wszystko wskazuje na to, że wejście w życie przepisów związanych z tą instytucje jest tylko kwestią czasu. Stąd też w trakcie ich tworzenia musimy w sposób szczególny zwracać uwagę na proces legislacyjny i dokładnie przyglądać się przedstawianym propozycjom zmian. Niepokoi szybkie tempo prowadzonych prac, co może skutkować niską jakością proponowanych rozwiązań prawnych i w przyszłości ponownie zostaną ocenione przez Trybunał Konstytucyjny za niedopuszczalne. Ponownie – bo już poprzednie regulacje w tej kwestii zostały przez TK uchylone jako niezgodne z Konstytucją, wskazując iż „klauzula” była nieprecyzyjna i pozwalała organom podatkowym na zbyt dużą swobodę oraz istniało ryzyko nieprzewidywalności podejmowanych na podstawie tego przepisu rozstrzygnięć. W konsekwencji, przepis ten naruszał zasadę zaufania obywateli do państwa i do stanowionego prawa.

Kolejną kwestią jest przyszłe stosowanie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania przez organy podatkowe. Biorąc pod uwagę obecne nastawienie fiskusa do przedsiębiorców, mamy mieć prawo obawy czy nowe rozwiązania będą prawidłowo zastosowane. Jeśli nie, może to negatywnie wpłynąć na konkurencyjność przedsiębiorstw i ich prawidłowe funkcjonowanie.

Ponadto, wydaje się, że wprowadzenie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania w rzeczywistości ma na celu odstraszanie przedsiębiorców od stosowania optymalizacji podatkowej – nawet tej racjonalnej i zgodnej z przepisami prawa. Co w efekcie ma doprowadzić do zwiększania wpływów do budżetu państwa.

Zarząd Lubuskich Pracodawców skierował swoje obawy w tej kwestii do Ministerstwa Finansów.

SZYKUJE SIĘ NAM KOLEJNY ORGAN ŚCIGANIA PRZEDSIEBIORCÓW ?

25 LUTEGO 2014 r.

Obecnie w Sejmie trwają prace nad nowelizacją ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. Procedowany projekt w obecnym kształcie spowoduje, że Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów stanie się kolejnym organem ścigania nastawionym na karanie przedsiębiorców.

W dotychczasowej polityce prowadzonej przez UOKiK sprawy dialogu z przedsiębiorcami zostały zepchnięte na dalszy plan, co nie pozawala na normalne kształtowanie otoczenia prawnego przyjaznego dla przedsiębiorców.

Ze względu na proponowane rozwiązania, proponowana nowelizacja ustawy jest nie do przyjęcia dla przedsiębiorców, w szczególności m.in. na następujące propozycje:

  1. odpowiedzialność osób zarządzających za naruszenie zakazu praktyk ograniczających konkurencję – nie określa się dokładnie kręgu osób zajmujących stanowiska kierownicze w przedsiębiorstwie, nie wiadomo więc kto miałby odpowiadać finansowo: dyrektor, członek zarządu czy kierownik,
  2. przedawnienie antymonopolowe – proponuje się wydłużenie rocznego okresu przedawnienia do lat 5, gdy tymczasem usunięcie skutków naruszenia po tak długim czasie jest praktycznie niemożliwe, co powoduje, że będzie to kolejny przepis o charakterze represyjnym,
  3. publiczne informowanie konsumentów o działalności przedsiębiorcy – wprowadzenie takiego przepisu może doprowadzić do utraty przez przedsiębiorcę renomy firmy, którą buduje się latami, w sytuacji gdy UOKiK tylko „podejrzewa” przedsiębiorcę o naruszenie prawa z zakresu ochrony konsumentów.

Taka polityka, która zamiast budować urząd zdolny do działania na rzecz przedsiębiorczości zmierza do stworzenia organu nastawionego na ściganie i karanie przedsiębiorców wzbudza ostry sprzeciw środowisk gospodarczych. Podjęte działania nie mogą prowadzić do nadmiernego uszczuplania praw przedsiębiorców na rzecz Urzędu.

 

 

NIE CHCEMY RZECZNIKA PRAW PRZEDSIĘBIORCÓW !!!

19 LUTEGO 2014 r.

PSL zaproponowało powołanie nowej instytucji – rzecznika praw przedsiębiorców, którego zadaniem miałaby być obrona interesów przedsiębiorców w sytuacjach konfliktowych z państwem.

Lubuscy Pracodawcy takim inicjatywom są przeciwni. Tworzenie nowych instytucji publicznych, czy też dublowanie prac innych, nie jest najlepszym sposobem walki z różnymi „wpadkami” urzędników, którzy potrafią doprowadzić firmy do bankructwa. Pracodawcom i przedsiębiorcom potrzebne są rozwiązania systemowe, które będą chroniły przedsiębiorców przed kosztownymi pomyłkami różnych organów państwa, jakie popełniają np. urzędy skarbowe czy sądy.

Niezbędne są działania, które poszerzą wiedzę i kulturę prawną urzędników. Konieczna jest zdecydowana poprawa relacji, na różnych szczeblach sfery gospodarki z administracją.

Dopóki urzędnicy będą mieli możliwość patrzeć na przedsiębiorców jak na potencjalnych przestępców, dopóty zdarzać się będą różne akty bezprawia fundowane w majestacie prawa przez rozmaite urzędy (ZUS, skarbowe jak również sądy i prokuraturę).

Nowy rzecznik przedsiębiorców nie zastąpi resortu finansów czy sprawiedliwości, które powinny zrobić wszystko by poziom wiedzy i kompetencji, np. urzędników skarbowych, czy sędziów wykluczał takie fatalne pomyłki.

Niezbędna jest kompleksowa i spójna reforma stanowienia i stosowania prawa, która poprawi jego jakość, przez co ograniczy nierówność traktowania przedsiębiorców, restrykcyjność, czy też wysokie koszty dla firm.

Sensowne jest ustawowe uregulowanie systemu odszkodowań dla przedsiębiorców poszkodowanych na skutek błędnych decyzji urzędników.

Dobrze by się stało, gdyby dokonywano okresowego sprawdzania, jak funkcjonuje ustawa o majątkowej odpowiedzialności urzędników, której celem było „zdyscyplinowanie” ich oraz korzystnie wpłynąć na rzetelność
i przejrzystość załatwiania przez nich spraw.

 

 

PODATKIEM W AUTA CIĘŻAROWE DO 3,5 TON

17 LUTEGO 2014 r.

 „Dziennik Gazeta Prawna” napisał, że samorządy chciałyby obciążyć podatkiem od środków transportowych również samochody o masie poniżej 3,5 tony zarejestrowane jako ciężarowe.

Pracodawcy uważają to za zły pomysł, który ma na celu wyciągnięcie pieniędzy od osób prowadzących działalność gospodarczą, a wyższe obciążenia uderzą przede wszystkim w drobnych przedsiębiorców, którzy i tak ponoszą najwyższe koszty funkcjonowania.

To kolejny przejaw rosnącego fiskalizmu. W najbliższym czasie wejdą przecież w życie nowe przepisy, ograniczające odliczanie podatku VAT od zakupu i eksploatacji samochodów o masie do 3,5 tony.

Gminy poszukują dodatkowych pieniędzy, ale musza mieć na uwadze, że tak naprawdę uderzają we własnych przedsiębiorców, których działalność determinuje dochody danej  jednostki terytorialnej.

Ponadto należy pamiętać, że podatek od środków transportowych, tj, samochodów ciężarowych powyżej 3,5 tony, płacony jest ze względu na zwiększoną eksploatację dróg, przez te pojazdy. Dlatego też nie ma uzasadnienia obciążanie samochodów o wadze samochodów osobowych tak jak ciężarowe.

Pracodawcy Lubuscy wyrażają nadzieję, że przedstawione pomysły nie trafią do realizacji, a samorządy nie będą dążyły do opodatkowania wszystkich i wszystkiego bez względu na konsekwencje.

 

 

ZMIANY W VAT OD AUT OD 1 KWIETNIA 2014 R.

14 LUTEGO 2014 r.

Od 1 kwietnia 2014 r. od samochodów osobowych wykorzystywanych do celów służbowych i prywatnych będzie można odliczać 50 proc. VAT, a od aut używanych wyłącznie w działalności cały naliczony podatek.

 

 

DOBRY KIERUNEK WSPARCIA DLA STARSZYCH PRACOWNIKÓW

13 LUTEGO 2014 r.

W czwartek (6 lutego br.) zakończyły się prace sejmowej podkomisji nad projektem nowelizacji ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz niektórych innych ustaw. Nasi eksperci chwalą propozycje zgłoszone przez Ministerstwo Pracy
i Polityki Społecznej.

Specjalnie, z myślą o starszych pracownikach ustawodawca zaproponował wprowadzenie rozwiązań, które mają służyć lepiej wspieraniu ich aktywności zawodowej. Proponowane zmiany wejdą w życie najprawdopodobniej w marcu lub kwietniu br. Do grupy osób znajdujących się w szczególnej sytuacji na rynku pracy, którym przysługuje pierwszeństwo w dostępie do niektórych instrumentów pomocowych, zaliczono bezrobotnych powyżej 50 roku życia. Nowe rozwiązania przewidują m.in. 12-miesięczne dofinansowanie wynagrodzenia za zatrudnienie osoby 50+, a jeżeli bezrobotny ukończył 60 lat – dofinansowanie przez 24- miesiące. Korzystnym rozwiązaniem jest również utworzenie Krajowego Funduszu Szkoleniowego z części środków Funduszu Pracy, w ramach którego będzie dofinansowywane kształcenie i szkolenie pracowników 45+.

Bezrobotni w starszym wieku będą mogli również skorzystać z grantu na telepracę lub świadczenia aktywizacyjnego (jeżeli dezaktywacja była związana ze sprawowaniem opieki nad osobą zależną), z programów regionalnych inicjowanych przez marszałków województw, a także z pożyczki z Funduszu Pracy na stworzenie stanowiska pracy lub podjęcie działalności gospodarczej.

Pozytywnie należy również odnieść się do rozwiązań, które ułatwią powrót na rynek pracy m.in. poprzez program Aktywizacja i Integracja, wsparcie przez prywatne agencje zatrudnienia czy też trójstronne umowy szkoleniowe, które będą zawierane przez starostów z pracodawcami i instytucjami szkoleniowymi, co pozwoli na wyposażenie bezrobotnych w kompetencje wymagane od kandydatów do pracy przez lokalnego przedsiębiorcę.

 

 

PAMIĘTAJMY – UNIJNE PIENIĄDZE NIE SĄ NA WSZYSTKO

12 LUTEGO 2014 r.

W ramach unijnej perspektywy finansowej na lata 2014 – 2020, Polska otrzymała najwięcej środków na rozwój. Zrozumiałe jest też to, że oczekiwania społeczne co do właściwego wykorzystania tych środków są duże.

Oczekiwania te zostały zwiększone dodatkowo przez Premiera D. Tuska, który zapowiedział, że do 2022 r. Polska znajdzie się w grupie 20 najbogatszych państw świata. Jednak Pracodawcy zgadzają się z wypowiedzią Pani Wicepremier Elżbiety Bieńkowskiej z dnia 20 stycznia br., że „to nie są pieniądze na wszystko”. Polska już na etapie negocjacji zobowiązana została do wskazania priorytetów, tj. obszarów, na których rozwój położymy szczególny nacisk. Największe środki zostaną przeznaczone na: zrównoważony transport, infrastrukturę sieciową i badania naukowe, rozwój technologiczny oraz innowacje (łącznie ponad 120 mld zł.). Zmianę odczujemy wszyscy – ale pośrednio. Polacy będą mieli lepsze i bezpieczniejsze drogi, a także łatwiejszy dostęp do dofinansowania inwestycji. Nie należy jednak liczyć na to, że pieniądze trafią bezpośrednio do kieszeni wszystkich Polaków.

Bardzo pozytywnym sygnałem jest „przedsiębiorcocentryzm”, który znajduje odzwierciedlenie w programach operacyjnych – zarówno tych z zakresu przedsiębiorczości technologicznej, jak i tych związanych z wiedzą, edukacją i rozwojem.

W nowej perspektywie finansowej, to przedsiębiorcy mają być siłą inicjującą tworzenie partnerstw naukowo-przemysłowych. Na ten cel przeznaczone będzie 40 % środków w ramach programu Innowacyjny Rozwój, a na inwestycje w innowacyjne przedsięwzięcia – blisko 30 %. Oznacza to nadanie przedsiębiorcom większej rangi, jako odbiorcom wsparcia. W porównaniu z poprzednim programem tj. Innowacyjna Gospodarka, łączny udział tych środków kształtował się na poziomie 55 %.

Close Menu